Terug naar het overzicht

Hoffelijkheid in de publieke ruimte

Hoe blijven we in verbinding met die mensen die soms voor overlast zorgen, die grensoverschrijdend gedrag stellen? Hoe gaan we gepast om met kwetsbare mensen in de publieke ruimte? Hoe gaan we hoffelijk met elkaar om? Hoe blijven we een open en gastvrij huis?

De Grote Post, cultuurcentrum in Oostende, wil graag een open huis zijn en een gastvrije plek voor zowel artiesten als voor een divers publiek. Dat loopt niet zo maar van een leien dakje. Het veronderstelt dat de openbare ruimtes een ware ontmoetingsplaats moeten kunnen zijn. Een belangrijke waarde in de cultuur van De Grote Post is om de waarde / waardigheid van de mens centraal te stellen. Vanuit de dienst publieksbemiddeling is er een hoffelijkheidsbeleid uitgewerkt. Dat draagt er toe bij dat iedereen in de publieke ruimte zich welkom voelt. Het is een concept van ‘dignity’ en dat vraagt een aantal sociale vaardigheden die niet zo makkelijk in praktijk te brengen zijn.

Enter Kwadraet. In het voorjaar van 2022 begeleidt Geert van Kwadraet een groep van medewerkers en vrijwilligers die allen een rol spelen in de publieke plekken van het cultuurcentrum: onthaal, publieksbemiddeling, cultuurcafé, logistiek, zaalverhuur, … Het wordt een sociale conditietraining in een traject van 5 sessies.

Een zicht op wat we hebben gedaan.    

In een 1ste sessie kijken we samen naar wat dat betekent ‘goed omgaan met elkaar’ en ‘hoffelijkheid’. We brengen het kader binnen van cocreatieve interacties als richtingaanwijzer voor constructieve communicatie.

We zoeken gedeelde grond in onze kijk naar het hoffelijkheidscharter en verzamelen succesfactoren van wat al werkt in het omgaan met het diverse publiek bij De Grote Post. We werken aan vertrouwen en oefenen in waarderend communiceren. Zo wakkeren we gedeeld eigenaarschap aan en intrapreneurship.

We bekijken de mechanismen achter onze communicatie. We duiken in onze ijsberg en kijken hoe we elkaar voortdurend beïnvloeden.

Wanneer je reageert zonder de boodschap te hebben begrepen, of zonder stil te staan bij wat je zelf voelt en wil, verwijder je je van de ander. Hoe gaan we om met verschil? Hoe versterken we positieve communicatie? Hoe blijven we uit weerstand?

Hoe minder de ander dingen over je denkt die je zelf niet weet, hoe vrijer je voelt, hoe beter je kan functioneren. Feedback is voedsel voor het groeien, je leert jezelf en de anderen beter kennen. Je leert hoe je dat bij De Grote Post kan helpen waarmaken.

Tijdens een volgende sessie hebben we het over assertiviteit en grenzen aangeven. We zoeken samen het goede evenwicht op de as van agressief naar subassertief, daar waar assertieve communicatie zich bevindt. Hoe blijven we in onze kracht staan, ook tijdens de lastige momenten of bij conflict? Wat helpt ons om helder te communiceren en gepast grenzen aan te geven?

We kijken ook onder de waterlijn en stoten daar op de sabotagelijn. Een aaneenschakeling van improductief gedrag dat verder leidt naar verstoorde communicatie. Hoe zorgen we er voor dat onze communicatie de-escalerend werkt?

We zetten de focus op oplossingen en verlaten het probleemgerichte pad. Oplossingsgerichte vragen zijn vragen die goed werken om mensen te betrekken, aan het denken te zetten, mede-eigenaar te maken. We zetten onze eerste stapjes in deze vrij eenvoudige techniek. De toepassingen zijn uit de context van De Grote Post gegrepen.

Over outcome en impact.

Zowat een half jaar na afloop van het traject gaan we nog eens horen naar het wedervaren bij De Grote Post. Benieuwd naar wat onze begeleiding heeft teweeg gebracht.

We vangen volgende klanken op:

Er is een structureel initiatief. Er werd een reflectiegroep opgezet, als klankbord en inspiratie voor elkaar. Deze komt om de 2 weken bijeen, een mix uit verschillende teams en vrijwilligers. Aan de hand van praktijkvoorbeelden en casussen wordt verder geleerd van elkaar: hoe heb jij zus of zo aangepakt? Wat hebben we geleerd uit de begeleiding met Kwadraet en hoe passen we dit toe in deze situatie? 

Er is gedragsverandering. Er is meer gesprek, meer begrip, meer zicht op elkaars referentiekader, meer eigenaarschap, meer inzet van de geleerde tools, beter en meer durven communiceren, meer aandacht voor kleine zaken in communicatie, meer vriendelijkheid in contact, een grotere aanwezigheid in de lokettenzaal, een beter beeld van de realiteit.

Collega’s komen elkaar sneller te hulp én er wordt sneller hulp gevraagd. Het verhaal is genuanceerder geworden, de kijk op maatschappelijke kwetsbaarheid en hoe daar mee om te gaan ook. Er worden stappen gezet naar externe partners (inloophuis, straathoekwerk). Er worden vlotter afspraken gemaakt, intern en met de gebruikers.

Wat ons bij Kwadraet vooral blij maakt – en ook trots: er komt zo langzaam meer ruimte om het niet alleen over de moeilijke situaties te hebben, maar ook andere zaken in te brengen. De verdraagzaamheid is gegroeid. Wat is het heerlijk om daaraan te mogen bijdragen.

Meer praktijken ontdekken?